W dn. 12 – 20 marca na gdańskim festiwalu wystąpią m.in. Vijay Iyer Trio, Marcin Masecki, Piotr Orzechowski.
Festiwal Jazz Jantar od wielu lat – jak zawsze – pojawia się w jesiennym kalendarzu imprez. Tak będzie i w tym roku, koncerty odbędą się w dn. 5 – 15 listopada 2015. Ale odbędzie się dodatkowo również edycja zimowa, podczas której zaprezentowanych zostanie kilka premierowych wykonań.
Trójmiejski muzyk Dominik Bukowski do współpracy przy swojej nowej płycie zaprosił Wacława Zimpla. Dla ich wspólnego projektu „Lignum Sonos”, jak mówi Dominik: „punktem wyjścia było brzmienie drzewa, czyli Lignum Sonos, bowiem wszystkie instrumenty jakich używamy w duecie czyli klarnet, marimba, kalimba, khaen są wykonane z drewna. Dzięki drzewom mamy możliwość wydobywać te niesamowite brzmienia, to pewien rodzaj podziękowania i hołdu składany nim. Drzewa to dla mnie też kolejna inspiracja w tworzeniu, prawie każdego dnia wybieram się na spacer do lasu, który jest blisko mojego domu i to tam wpadają mi często nowe pomysły muzyczne”.
Drugą premierę na Festiwal przygotował jeden z najlepszych polskich zespołów. RGG zaprosiło do współpracy fińskiego saksofonistę nazwiskiem Kari „Sonny” Heinilä. Na warsztat muzycy wzięli kompozycje… Olivera Messiaena.
Krzysztof Gradziuk z RGG: „Projekt nosi nazwę ‘Contemporary Sonus’. Pojawią się w nim parafrazy inspirowane twórczością Oliviera Messiaena, ale też kompozycje własne, inspirowane muzyką współczesną. Nasza twórczość w ostatnim czasie coraz bardziej odchodzi od muzyki jazzowej, w rozumieniu klasycznego jazzu – także z racji naszej przeszłości związanej z muzyką klasyczną. Zmieniamy stopniowo kierunek, który określamy jako współczesna kameralistyka improwizowana. Każdy z nas analizuje muzykę XX w., interesujemy się również muzyką nową, którą studiujemy, poszukując literatury specjalistycznej dotyczącej sztuki współczesnej. Osobiście, bardzo często wracam do fenomenalnej książki ‘Kultura Dźwięku’, którą wszystkim szczerze polecam”.
Nowy duet Rafał Gorzycki tworzy z gitarzystą Jonathanem Dobie, o którym mówi: „Bardzo zaskoczył mnie swoją elastycznością, erudycją i brytyjską kulturą muzyczną, ponieważ okazało się, że nie jest muzykiem, który chce grać tylko bardzo groźne i gęste frazy z ciężkim brzmieniem. Potrafi również zagrać bluesa, ma świetne brzmienie czystej gitary, wręcz lubi ballady – zauważyłem, że ten aspekt ‘innego Johnatana’ warto uwypuklić na naszej płycie. Wydaje mi się, że to moje najbardziej odważne – co nie znaczy trudne – wydawnictwo z tych, które do tej pory nagrałem. Cieszę się, że ten album zamyka tryptyk duetów, bo czuję że jest zwieńczeniem i finałem”. Gorzycki & Dobie zagrają materiał w płyty „Nothing”, która ukaże się na przełomie lutego i marca.
Najnowszy projekt solowy Marcina Maseckiego poświęcony jest polskiej muzyce ludowej. Sama materia zajmuje Maseckiego już od paru lat (vide „Polonezy”, nagrodzona Paszportem Polityki, orkiestra grająca autorski zestaw tańców narodowych), natomiast pomysł na solową płytę z wariacjami na temat mazurków zrodził się w wytwórni For Tune w połowie 2014 (przy piwie i papierosie). Podobnie, jak na poprzedniej płycie „Scarlatti”, Masecki zestawia dwa instrumenty, które oficjalnie są tym samym instrumentem – pianino akustyczne i cyfrowe. Różnica między nimi jest minimalna (tym mniejsza im lepszej jakości symulator elektroniczny), a jednak jest. Płyta ukaże się w lutym 2015 roku.
Niewątpliwie najciekawszą płytą jazzową ubiegłego roku było „15 Studies For The Oberek” Piotra Orzechowskiego. Płyta ukazała się pod koniec ubiegłego roku, podbiła serca fanów pianistyki jazzowej, m.in. zajmując w ankiecie Jazz Top czytelników JAZZ FORUM drugie miejsce w kategorii Najlepsze Albumy, a Piotr Orzechowski znalazł się w pierwszej trójce najlepszych muzyków jazzowych, wyprzedzając wielu utytułowanych pianistów (Najlepszy Album i Muzyk to dwie najważniejsze kategorie tej ankiety). Maciej Nowotny (Polish-Jazz Blogspot) ocenia, że to „prawdopodobnie najlepsza do tej pory płyta tego muzyka w jego krótkiej karierze, potwierdzająca całkowicie jego klasę i to, że w jego rozwoju wszystko przebiega z niebłaganą, wprawiającą w zdumienie, konsekwencją”.
Jazzpospolita płytę „Jazzpo!” wydała w październiku 2014 roku. „Jazzpospolita – niczym kot Schrödingera – to jednocześnie jazz i niejazz. Ta niejazzowość właśnie jest w Jazzpospolitej największym atutem, kluczem otwierającym furtkę do innych muzycznych światów. (…) Jazzpospolita od zawsze kojarzyła mi się jako dostępna dla szerszego grona odbiorców grupa i to bodaj jej największa zaleta. W „Weekendzie” Godarda pada jedno zabawne zdanie: „Muzyka dzieli się na taką, której słuchamy i której nie słuchamy”. Najnowszą płytę Jazzpospolitej z całą odpowiedzialnością mogę polecić osobom jazzu słuchającym, jak i niesłuchającym, bo ‘Jazzpo!’ to album niezwykle wielowątkowy.” (Milena Fabicka / jazzarium.pl)
Z kolejnym wykonawcą zimowej edycji Festiwalu Jazz Jantar wkraczamy do mainstreamu jazzu. Marek Dusza z „Rzeczpospolitej” o ostatniej płycie kwartetu Mariusza Bogdanowicza pisze: „Swoimi kompozycjami na płycie ‘Syntonia’kontrabasista Mariusz Bogdanowicz pokazuje, że melodia jest najlepszym punktem wyjścia dla ciekawych improwizacji. (…) Albumu słucha się z przyjemnością od pierwszej do ostatniej nuty. (…) Z pewnością słuchamy jazzowego kwartetu posługującego się właściwym dla tego stylu językiem harmonii i frazowania. A że kompozycje Bogdanowicza są bardziej melodyjne niż inne jazzowe tematy, przywodzą na myśl nieśmiertelne standardy. Oczywiście amerykańskie, ale i polskie piosenki sprzed lat. (…) ‘Syntonia’ w wydaniu naszych jazzmanów oznacza idealne współbrzmienie.”
Paweł Szpura i Mike Majkowski spotkali się w zespole Mikołaja Trzaski. Wpadli wtedy na pomysł założenia zespołu, który pomógłby im oderwać się od typowej współczesnej improwizacji. Do zespołu zaprosili Łukasza Rychlickiego, z którym Szpura grał wielokrotnie w duecie. Pierwszy koncert zagrali pod koniec 2012 roku i był to równocześnie początek zespołu Lotto. Ich muzyka zawiera elementy rocka, improwizacji, country i noise. Debiutancki album „Ask the Dust” ukazał się na winylu grudniu 2014 roku nakładem Lado ABC.
Bartek Chaciński (Polityka) pisze, że „w grze Rychlickiego – dysonansowej, ale bardzo zniuansowanej dynamicznie – słychać tu momentami klimat zniekształconego amerykańskiego folku, który dociążają i wyprowadzają poza konwencję partie Majkowskiego, Szpura uzupełnia całość stylem gry dość swobodnym, choć próbuje też co rusz wciągnąć pozostałych w jakiś mocniejszy groove. Udaje się to parokrotnie, każdorazowo dając twardszy punkt zaczepienia w śledzeniu improwizacji. Ma więc ten album cechy niezłej płyty komponowanej, a jednocześnie daje przyjemność wynikającą z błądzenia, której nie zmniejsza wielokrotne słuchanie płyty”.
Na finał zimowej odsłony Festiwalu Jazz Jantar w Sali Suwnicowej Klubu Żak na jedynym koncercie w Polsce pojawi się trio Vijaya Iyera. Będzie to jego trzecia wizyta w Żaku i czwarty koncert na przestrzeni ostatnich 4 lat. Vijay Iyer jest pianistą o rzadko spotykanym talencie, za sprawą którego wzbudza zainteresowanie wśród różnorodnej publiczności, a także wśród mediów o bardzo odmiennych zakresach zainteresowań. John Fordham z The Guardian napisał: „Świat pełen jest wspaniałych jazzowych triów, ale Iyer jest na szczycie listyA”. Z kolei Joe Tangari z portalu Pitchfork (rzadko kojarzonym z muzyką jazzową) uznał Vijaya za „jednego z najbardziej interesujących i najważniejszych młodych pianistów współczesnego jazzu”.
Vijay Iyer Trio zagra materiał ze swojej najnowszej płyty „Break Stuff”, która ukazała się 10 lutego i od razu wywołała poruszenie w świecie fanów jazzu i krytyków, przyznających wysokie noty. „The New York Times”: „the third and best record by Mr. Iyer’s trio… The trio makes sense in a physical way, moving together as one unit”. The Rolling Stone, Billboard przyznały “Break Stuff” najwyższe noty. Polski portal uwolnijmuzyke.pl pisze o „wzorze na jazz doskonałym”.
Organizatorem Festiwalu Jazz Jantar od połowy lat 70-tych jest Klub Żak, a Festiwal realizowany jest dzięki dofinansowaniu z Miasta Gdańsk i Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Wszystkie koncerty odbędą się Żaku, w Gdańsku, przy ul. Grunwaldzkiej 195/197.
PROGRAM
12.03.2015 / G. 20.00
- Marcin Masecki / Mazurki / premiera
Marcin Masecki – piano - Lotto / Ask the Dust
Łukasz Rychlicki – guitar / Mike Majkowski – double bass / Paweł Szpura – drums
13.03.2015 / G. 20.00
- Mariusz Bogdanowicz Quartet / Syntonia, część koncertu dedykowana pamięci Billie Holiday (specjalnie dla FJJ)
Mariusz Bogdanowicz – double bass / Adam Wendt – saxophone / Miłosz Wośko – piano / Sebastian Frankiewicz – drums - RGG feat. Kari „Sonny” Heinilä / Contemporary Sonus / premiera / część koncertu dedykowana pamięci Billie Holiday (specjalnie dla FJJ)
Łukasz Ojdana – piano / Maciej Garbowski – double bass / Krzysztof Gradziuk – drums / Kari „Sonny” Heinilä – flute, saxophone
14.03.2015 / G. 20.00
- Dominik Bukowski & Wacław Zimpel / Lignum Sonos / premiera
- Dominik Bukowski – kalimba, marimba / Wacław Zimpel – bass clarinet
- Jazzpospolita / Jazzpo!
- Stefan Nowakowski – bass / Wojtek Oleksiak – drums / Michał Przerwa – Tetmajer – guitar / Michał Załęski – piano
15.03.2015 / G. 20.00
- Piotr Orzechowski / 15 Studies for the Oberek
Piotr Orzechowski – piano; Gorzycki & Dobie / Nothing; Rafał Gorzycki – drums / Jonathan Dobie – guitar
- 20.03.2015 / G. 20.00
Vijay Iyer Trio / Break Stuff / polska premiera / jedyny koncert w Polsce
Vijay Iyer – piano / Stephan Crump – bass / Marcus Gilmore – drums
