Jazz w Ruinach rusza po raz dziesiąty. Wydarzenie to, którego pomysłodawcą oraz organizatorem jest Stowarzyszenie Muzyczne Śląski Jazz Club odbędzie się w dniach 1 – 9 sierpnia 2014 w Runiach Teatru Victoria w Gliwicach, miejscu magicznym. Nie zmienia się formuła festiwalu. Do udziału w wydarzeniu zaproszeni zostali młodzi wykonawcy i zespoły z całego świata. Wszystko po to by propagować nowe twarze, nowe zjawiska w muzyce improwizowanej, około jazzowej. Festiwal od samego początku swego istnienia ma za zadanie tworzyć platformę promującą nowe zespoły (i brzmienia) jazzu europejskiego (i nie tylko), przedstawiać jak młodzi twórcy rozumieją dzisiaj muzykę improwizowaną.
Festiwal Jazz w Ruinach to festiwal młodych, wschodzących gwiazd muzyki jazzowej, około jazzowej, improwizowanej. Wszystkie zespoły uczestniczące w festiwalu mają na swoim koncie nagrody i wyróżnienia zdobyte na najznamienitszych przeglądach i konkursach organizowanych w Europie, i poza jej granicami. Część to debiutanci, z pierwszą i jedyną płytą na koncie. Kilku prezentuje swoje zupełnie nowe projekty muzyczne. Jazz w Ruinach to swojego rodzaju tuba promocyjna dla tychże młodych, wyróżniających się twórców.
Festiwal otworzy debiutant, chociaż nie do końca. Mowa o grupie Bartek Pieszka Quartet, która swoją pierwszą, debiutancką płytę pt.: Slow Motion wydała pod koniec roku 2013. Zespół jednak działa na scenie jazzowej już od 2007 roku Ma na swoim koncie m.in. II nagrodę na VI Międzynarodowym Festiwalu Jazzowym “Krokus Jazz Festival 2007” oraz również II nagrodę na XXXI Międzynarodowym Konkursie Młodych Zespołów Jazzowych “Jazz Juniors 2007” w Krakowie. Warto dodać, że płyta ukazała się wraz z magazynem Jazz Forum, a wydawcą było Stowarzyszenie Muzyczne Śląski Jazz Club.
Bartek Pieszka Quartet
Pojawią się też nawiązania do Mundialu, a przynajmniej powierzchowne. To za sprawą austriackiej grupy Mario Rom‘s Interzone. „Idźcie i zagrajcie!” – to, co trener piłkarski mówi swoim podopiecznym przed meczem, działa również jako wskazówka w muzyce. Róbcie wszystko, co chcecie, ale róbcie to dobrze i za każdym razem inaczej. I tak Interzone, trio 22-letniego trębacza Mario Rom, po prostu wychodzi i gra. Chrypiąco, uparcie, z pewnością siebie i z ekspresją. Beztrosko i jednocześnie z impetem torują sobie drogę, omijając wszystkie drogowskazy stylistyczne: swingują, znienacka zatrzymują tempo, jednym słowem grają tak, jak akurat energia im podpowiada.
Jeśli Polak, Czech i Duńczyk mają się spotkać i coś wspólnie stworzyć, to … tylko w Berlinie. Mikołaj Gruszecki Trio, bo o nich tu mowa to czesko – duńsko- polskie trio zostało założone przez Mikołaja Gruszeckiego na początku 2013 roku w Berlinie. I przy okazji to kolejna propozycja festiwalowa. Główną ideą było stworzenie formacji, która będzie w stanie zwinnie poruszać się na pograniczu różnych stylistyk. Trzonem repertuaru są kompozycje lidera, oscylujące między klasyką a jazzem. Do tego szczypta standardów przeplatana muzyką filmową. Wszystko razem daje słuchaczowi niezwykłe spektrum muzycznej różnorodności. Muzycy studiują pod okiem największych tuzów jazzowego świata (Greg Cohen, John Hollenbeck, Kurt Rosenwinkel) w Jazz Institute Berlin.
Mikolaj Gruszecki Trio CIrcus
Grupą poszukującą nowej jakości na styku muzyki akustycznej i elektronicznej podczas festiwalu będzie Backspace. Trio w składzie Czekała (skrzypce), Chojnacki (akordeon), Rychta (elektronika) powstało w 2013 roku. Dźwięk przestrzeni, barwa rytmu, free jazzowy feeling. Zamrożone nuty, ocieplone, roztapiane, scalone w nową jakość i znów zamrożone by stać się sceną kolejnej improwizacji, interakcji. Elektronika zagarniająca akustyczną wibrację w sposób barbarzyński i bezczelny – na chwilę – by potem stać się tłem i klejem miksu. Jazz i klasyka na polu walki o trochę luzu, świeżego powiewu. Od precyzyjnie podanego akustycznego tematu przez improwizację do rozkładu na czynniki, rozpadu, pozornego chaosu osadzonego jednak we wspólnej (i spójnej) harmonii. Inspiracje klasyką, jazzem, dubem, trip-hopem, punkiem, krzykiem tłumu, dźwiękiem młota pneumatycznego i szelestem liści. Efekt? Raczej jednak miękki, masujący, za każdym razem inny, zawsze zaskakujący. Mroczny. Teatralny. Delikatny.
Pojawią się też wyjadacze – debiutanci. Skąd takie zestawienie. Otóż, po latach współtworzenia różnych projektów muzycznych z udziałem najwybitniejszych artystów, saksofonista Łukasz Kluczniak, pianista Robert Jarmużek, Andrzej Święs i Grzegorz Masłowski stworzyli zespół, w którym nie goszczą, a są „domownikami”. Tak powstała grupa Coherence Quartet. Pomimo tego, że do jeszcze młodzi wiekiem muzycy, doświadczeniem mogliby obdzielić sporo starszych. I co ciekawe, to ich debiut pod własnym szyldem. A Stowarzyszenie Muzyczne Śląski Jazz Club patronuje wydawnictwu. Pojawią się też rytmy funkowe, ale … no właśnie. Muzyka łotewskiego zespołu FunCOOLio tworzona jest w oparciu o zestawienie struktur elektronicznych i brzmienia organów Hammonda, brzmienia które wydaje się nie do podrobienia. Wykonują niemal wyłącznie własne kompozycje. Latem 2014 roku zespół zaplanował wydanie debiutanckiego krążka oraz trasę koncertową obejmującą kraje bałtyckie, w tym Estonię, Łotwę, Litwę i Polskę. Podczas Jazzu w Ruinach odbędzie się Polska premiera tego krążka.
FunCOOLio
I na koniec coś, to raczej rzadko zdarza się podczas festiwalu jazzowego. Na początek informacja. W 2014 roku obchodzić będziemy 200 rocznicę urodzin Oskara Kolberga – folklorysty i etnografa, muzyka i kompozytora, badacza i dokumentalisty, wnikliwego obserwatora życia codziennego oraz autora monumentalnego i ponad 30-tomowego dzieła zatytułowanego Lud. Jego zwyczaje, sposób życia, mowa, podania, przysłowia, obrzędy, gusła, zabawy, pieśni, muzyka i tańce. I wracamy do muzyki około jazzowej, a to za sprawą Macieja Fortuny. Muzyk ten zainspirowany dziełem Kolberga zaaranżował na nowo spisane w księgach pieśni. Powstały utwory odbiegające od tych zebranych w XIX wieku. Zespół Macieja Fortuny to międzynarodowa formacja młodych artystów patrzących na muzykę inaczej niż poprzednie generacje. Dzięki związkom ze współczesną muzyką młodego pokolenia ich przekaz pozostaje świeży i komunikatywny. Receptą na komunikatywność stało się w tym przypadku odarcie ze zbędnego patosu. Dzięki tej zmianie muzyka zespołu stała się prawdziwie uniwersalną.
Kolberg Fortuny – “Wiosna” Rehearsal
Oprócz koncertów odbędą się warsztaty muzyczne i wystawa grafiki „Celebrate jazz”.
Warsztaty muzyczne będą realizowane w soboty 2 oraz 8 sierpnia 2014 w godzinach
od 11:00 do 15:00. Również w Ruinach Teatru Victoria w Gliwicach.
Dzień pierwszy:
Prowadzenie:
gitara, zajęcia w zespole – Przemysław Strączek
saksofon – Marcin Kaletka
perkusja – Grzegorz Masłowski
kontrabas – Michał Kapczuk
Zajęcia w zespole, granie w combo jazzowym (akompaniament i prowadzenie melodii w combo jazzowym, praca w sekcji rytmicznej w improwizacji instrumentu prowadzącego)
Dzień drugi to pokazy mistrzowskie (masterclass): Vladimir Tuzov – Organy Hammonda, Raivo Stasans – saksofon.
Otwarcie wystawy nastąpi 1 sierpnia, w piątek tuż przed rozpoczęciem pierwszego koncertu festiwalowego. Ekspozycja będzie dostępna do 20 sierpnia 2014. Wystawa jest realizowana przy współpracy z Katedrą Projektowania Graficznego Instytutu Sztuki Uniwersytetu Śląskiego w Cieszynie. Od roku 2013 wystawa ma charakter międzynarodowy. Biorą w niej udział młodzi twórcy z krajów UE, ale również z Ukrainy, Turcji, USA a nawet Korei Południowej. Tak przynajmniej było w roku 2013. Kuratorem wystawy jest dr Tomasz Kipka.
W roku 2014, wystawa odbędzie się w dwóch kategoriach:
Otwarta, czyli dowolny temat związany z jazzem, mogą to być plakaty poświęcone konkretnym muzykom, wokalistkom/wokalistom, zespołom jazzowym, bądź nurtom mieszczącym się w ramach jazzu, ewentualnie dopuszczalne muzyczne tematy „okołojazzowe” (np. blues),
„Celebrate jazz” – świętować jazz – prace stworzone na ten temat mogą być plakatami „jubileuszowymi” związanymi z 10 edycją festiwalu. Autorskie plakaty z życzeniami dla organizatorów i uczestników Międzynarodowego Festiwalu „Jazz w Ruinach” lub ogólnie rzecz ujmując – świętowanie jazzu!
Miejsce koncertów (oraz wszelkich innych działań festiwalowych): Ruiny Teatru Victoria, Aleja Przyjaźni 18, 44-100 Gliwice.
